| |
  
Nacionalni
Aeroklub
"Naša krila"
|
Po
povratku sa solunskog fronta, prevedeni u rezervu, avijatičari
nastanjeni u Beogradu, često su se sastajali. Tražili su put i način
da u što kraćem roku dođu do svog aerokluba i svojih civilnih
aviona. I jednog dana u kafani "Kod
Belog Orla" , mesta sastajanja u Beogradu, 22. oktobra 1921.
godine osnovali su "Srpski aeroklub". Osnivači su bili:
Matija Hođera, Orestije Krstić, Dragoljub Ristić, Sava
Mikić, Dragiša Vujić, Dr. Rudolf A. Rajs, Dragoljub Mitrović-Janković,
Dragoš Adamović, Jovan Šreplović, Atilije Raspor, Sava Simić,
Mihajlo Bošković, Petar Đurković, Đorđe
Mirković i poručnik Bogdan Bogdanović. Izabrana je
privremena uprava kluba. Za počasnog predsednika izabran je Dr.
Rudolf Arčibald Rajs, veliki prijatelj srpskog naroda; za
predsednika Matija Hođera, ratni pilot i veteran; za sekretara Sava
Mikić, za blagajnika Dragiša Vujić i za bibliotekara Sava
Simić.
|
|
|
|
|
| Matija Hođera |
Orestije
Krstić |
Dragoljub
Ristić |
|
|
|
|
| Sava Mikić |
Dragiša
Vujić |
Dr.
Rudolf Arčibald Rajs |
|
|
|
|
| Dragoljub
Mitrović - Janković |
Dragoš
Adamović |
Jovan Šreplović |
|
|
? |
? |
| Atilije
Raspor |
Sava Simić |
Mihajlo
Bošković |
|
? |
|
? |
| Petar
Đurković |
Đorđe
Mirković |
poručnik
Bogdan Bogdanović |
|
|
| Dragomir
Nikolić generalni
sekretar |
|
Rad
kluba je počeo, vršio
se upis novih članova i pripremao se materijal za izradu statuta i
pravila po uzoru na francuski aeroklub. Vršene su pripreme za prvu
redovnu skupštinu.
Pošto
su izvršene sve pripremne radnje, sazvana je 14. maja 1922. godine prva
redovna skupština. Na prvoj redovnoj skupštini menja se naziv u "Aeroklub
Kraljevine, Srba, Hrvata i Slovenaca". Doneta su prva klubska
pravila, izabran je prvi upravni i nadzorni odbor. Za predsednika je
izabran Matija Hođera, za potpredsednika Tadija Sondermajer, za
sekretara Milan Ivanović, za blagajnika Dragiša Vujić i za
bibliotekara Sava Simić. Ustanovljene su članske karte i
nastavljeno je upisivanje članova. Stupilo se vezu sa međunarodnom
organizacijom Aerokluba u Parizu. Nastavljena je živa akcija za
osnivanje pododbora u unutrašnjosti.
|
|
|
| Tadija
Sondermajer |
|
Iste
godine, u junu 1922. predsednik Aerokluba, Matija Hođera
je vodio razgovora sa Ministrom saobraćaja o civilnoj
avijaciji, a istovremeno je potpredsednik Tadija Sondermajer imao
razgovore sa pretstavnicima kompanije "Franko-Rumen", koja je
tada vršila saobraćaj od Pariza do Carigrada, o uspostavljanju
vazdušnog saobraćaja na ovoj liniji preko Beograda.
1.
aprila 1923. godine održana je druga redovna skupština, izvršena je
izmena klubskih pravila i izabran je novi klubski odbor na čelu sa
predsednikom Tadijom Sondermajerom. Nastavljena je življa propagandna
akcija putem štampe, naročito beogradski list
"Vreme", u kome književnik i novinar Miloš Crnjanski
živo sarađuje i potpomaže akciju Aerokluba.
|
|
|
| Miloš
Crnjanski |
|
Njegovo
Veličanstvo Kralj Aleksandar Karađorđević blagovoleo
je 21. oktobra 1923. godine odobriti da se Njeg. Kr. Vis. Naslednik
prestola Petar primi za pokrovitelja Aero kluba. Tog momenta prestolonaslednik je imao 45 dana (rođen je 6. septembra 1923. godine).
To je bio presudan i srećan momenat za dalji razvoj i rad Aero
kluba.
|
|
|
|
| Kralj
Aleksandar I Karađorđević |
Krštenje
prestolonaslednika Petra II Karađorđevića |
|
Nova
1924. godina je isticala
stvarni napredak Aerokluba. Pokrenuta su pitanja po uspešan razvitak našeg
Aerokluba i civilnog vazduhoplovstva. Takođe je pokrenuto pitanje o
podizanju fabrika aeroplana i motora.
Jednoglasno
je izražena želja o kandidovanju Njegovog Kraljevskog visočanstva,
Kneza Pavla za aktivnog predsednika Aerokluba Kraljevine Srba, Hrvata i
Slovenaca.
|
|
|
| Knez
Pavle Karađorđević |
|
30.
marta 1924. godine u sali Kola srpskih sestara održana je treća
godišnja redovna skupština Aerokluba. Posle opsežnog referata o radu
i akciji Aerokluba, burno je pozdravljeno osnivanje novih pododbora. Na
ovoj skupštini je odlučeno da se pristupi izdavanju časopisa,
koji će biti organ Aerokluba i nositi naziv "Naša Krila".
Na ovoj skupštini je jednoglasno izabran za predsednika Njegovo
Kraljevsko Visočanstvo Knez Pavle, a za podpredsednike Tadija
Sondermajera i Nikola Aranđelović,
pukovnik.
Njegovo
Kraljevo Visočanstvo Knez Pavle je tom prilikom blagoizvoleo pokloniti upravi kluba
svoju sliku sa potpisom.
|
|
Oformljen
je uređivački odbor i redakcija časopisa "Naša
krila" obrazovana je i administracija. Sedište časopisa je
bilo u Beogradu u uluci Miloša Velikog br.17. Prvi broj je izašao 1.
juna 1924. godine i izlazio je jednom mesečno. Do 1926. godine kao
i od 1932. do 1934. godine, list je uređivao odbor. U ulozi
urednika nalazili su se Miloš Crnjanski, sanjar i zakjubljenik u nebo,
M. Mihalović, M. Svetovski, Svetislav Hođera, Stanislav Krakov,
Petar Ristić, agilni Andra Mitrović i inžinjer A. Stojković.*
Od 1938 godine list "Naša krila"
uređivao je veteran pilot lovac iz Prvog svetskog rata,
Orestije Krstić. Od mesečnog časopisa, prelazi na
nedeljno izdanje, (uredno svake subote). Redakcija je tada radila u
svojim prostorijama u Domu Aerokluba, hramu vazduhoplivstva u Uzun
Mirkovoj broj 4 u Beogradu.
Dom
Aerokluba u ulici Uzun Mirkova 4, Beograd
Časopis
je donosio najnovije vesti iz domaće i svetske avijacije. Redakcija
se starala i za izlaženje posebne vazduhoplovne biblioteke. Za najmlađe
pokrenut je, kao dodatak, podlistak "Naša krila".
Vanredna
skupština Aerokluba je održana 15. februara 1932. godine, na kojoj su
pored članova prisustvovali
i delegati Udruženja rezervnih avijatičara i izvršeno je spajanje
Aerokluba i Udruženja rezervnih avijatičara. Rezolucija o spajanju
primljena je aklamacijom. Skupštini je prisustvovao divizijski general
Milutin Nedić, komandant vazduhoplovstva.
|
|
|
| general
Milutin Nedić |
|
Najznačajniji
doprinos Aerokluba nacionalnom vazduhoplovstvu, osim povećanja
interesovanja javnosti za njegovo postojanje , delovanje i budućnost
je stvaranje vazduhoplovnog duha. Iz predanog delanja njegovih poslenika
proizašlo je povećano opredeljenjje mladih za vazduhoplovstvo, kao
profesiju. Vojnoj i civilnoj avijaciji je pristupio znatan broj školovanih
jedriličara i pilota, ali i stručnjaka, potekli iz aeroklubova.
U ostalom, civilno pa i sportsko vazduhoplovstvo, su bili u sastavu i
nadležnosti pa i predmet staranja Komande Vazduhoplovstva sve do rata,
1941. godine.
Rat
je prekinuo rad Aerokluba "Naša Krila" i izlaženje lista
"Naša Krila". Okupator je zabranio i raspustio organizaciju,
jer je imala prizvuk nacionalne i patriotske, po naredbi General
pukovnika Maksimilijana Fon Vajksa, najvišeg komandanta okupacije
Srbije.
|
|
|
| General
pukovnik Maksimilijan Fon Vajks |
Članska
karta Aerokluba "Naša krila"
 |
Veterani
avijacije u Belom dvoru, Dedinje
povodom
60 godišnjce spašavanja
američkih
pilota
Beograd 15.09.2004. god. kod
Njegovog
Visočanstva Princa
ALEKSANDRA
II KARAĐORĐEVIĆA
|
 |
|
|
|
|
|
Prijem u
plavom salonu Belog dvora |
Prijem u
plavom salonu Belog dvora |
|
|
|
|
| Princ
Aleksandar II sa veteranima avijacije na terasi Belog dvora |
Povodom
60. godina
spasavanja
američkih pilota |
Značka
američko - srpskog prijateljstva |
|
|
|
|
| Dušan
Veselinović pozdravlja princa |
Miloš -
Miša Marinović, najstariji živi pilot pozdravlja princa |
|
Ova
strana je promenjena:
26-01-2007
|
